Slopen en heropbouwen of renoveren? Met dit plan maak je de juiste beslissing
Sinds begin 2023 is er een renovatieverplichting voor woningen met label E of F. De afweging maken tussen renoveren en slopen is belangrijker dan ooit. Heb je een huis gekocht om te renoveren? Voor je aan de werken begint, sta je er het best eerst bij stil of slopen en heropbouwen geen betere optie is. Renoveren heeft een lagere milieu-impact dan slopen en heropbouwen, maar in sommige gevallen is de kwaliteit van de woning zo slecht dat je beter helemaal opnieuw begint. Maar hoe weet je wat in jouw geval de beste optie is? Dit stappenplan helpt je de juiste keuze te maken.
Stap 1: vraag na wat kan en mag
Het heeft natuurlijk geen zin om plannen te maken die je achteraf misschien niet mag uitvoeren. Klop daarom eerst aan bij het gemeentebestuur en informeer je grondig over wat er in jouw gemeente precies kan en mag op vlak van stedenbouwkundige voorschriften en erfgoedwetgeving. Het zou bijvoorbeeld kunnen dat je je huis niet mag slopen omdat het om een beschermd monument of dorps- of stadsgezicht gaat. Of dat je je huis wel mag slopen, maar achteraf niet opnieuw op die plaats mag bouwen. Sla deze stap dus zeker niet over!
Stap 2: ga na in welke staat je huis verkeert
Een bouwvallig huis opwaarderen kan een zwaar avontuur en een dure grap zijn. Misschien is het financieel en praktisch interessanter om de oude woning te slopen en een nieuwbouw in de plaats te zetten. Schakel daarom een architect of aannemer in om de staat van je huis correct in te schatten. Hij of zij controleert onder meer de toestand van de draagstructuur en funderingen, of er vocht in de muren zit en of er nog loden drinkwaterleidingen aanwezig zijn. Bekijk ineens ook hoe haalbaar het is om te slopen zonder omliggende gebouwen en natuurelementen te beschadigen.
Opgelet: Hou er rekening mee dat sommige gebreken zwaarder doorwegen dan andere. Stabiliteits- of ernstige vochtproblemen zijn bijvoorbeeld doorslaggevender dan een lekkend dak dat je sowieso vernieuwt.
Stap 3: bepaal wat je van je huis verwacht
Sommige woonfuncties kan je sneller en makkelijker op punt brengen door te bouwen dan door te renoveren. Maar het kan ook genoeg zijn om je oude huis gedeeltelijk te slopen en er een nieuw stuk bij te bouwen. Denk daarom goed na over wat jij belangrijk vindt in je huis en hoe je tot het gewenste resultaat kan komen. Beschik je over genoeg bewoonbare oppervlakte? Kan de bestaande gebouwstructuur extra lasten dragen? Voldoet je woning aan je basisbehoeften? Maar vraag je bijvoorbeeld ook af hoe je zoveel mogelijk daglicht binnenlaat en welke aanpassingen er nodig zijn om levenslang in je huis te kunnen wonen.
Stap 4: onderzoek of je met renoveren de energiedoelstellingen kan behalen
Overweeg je om te renoveren? Dan moet je woning na de werken aan de energiedoelstellingen van het renovatiepact voldoen en dus een energielabel A of een E-peil van minder dan E60 scoren. Onderzoek daarom eerst of dat wel haalbaar is. Let onder meer op de oriëntatie en compactheid van je gebouw, of je er de nodige verwarmings- en ventilatietechnieken in kan integreren en of je je woning luchtdicht genoeg kan isoleren. Is het niet zeker dat je een energielabel A of E-peil van minder dan E60 kan behalen? Dan is slopen en heropbouwen waarschijnlijk de beste keuze.
Opgelet: Wie in 2023 een woning koopt met een energielabel E of F, is verplicht om die binnen de vijf jaar te renoveren naar label D. Lees meer over de renovatieverplichting.
Stap 5: maak een financiële afweging
Ook niet onbelangrijk: het kostenplaatje van beide opties. Om je met de financiële afweging tussen renoveren of slopen of heropbouwen te helpen, kan je opnieuw beroep doen op een architect of aannemer. Breng daarbij niet alleen de investering zelf in rekening, maar ook eventuele extra huurkosten, de milieu-impact van de materialen en het lagere btw-tarief op sloop en heropbouw. Maar denk ook aan de verkoopsmeerwaarde die je achteraf creëert: vraag je af hoeveel geplande renovatiewerken de waarde van je woning doen stijgen. Als de bouwgrond meer waard is dan de woning zelf, is sloop en heropbouw interessanter.
